Theo quy hoạch mạng lưới đường sắt đô thị của Thành phố Hồ Chí Minh, tuyến metro số 2 là tuyến chính có chiều dài lớn nhất, với tổng chiều dài lên đến 48 km. Hiện nay, dự án xây dựng tuyến metro số 2 đang được triển khai theo 3 giai đoạn khác nhau.
Giai đoạn 1 của tuyến metro số 2: Bến Thành – Tham Lương
Vào ngày 17 tháng 2 vừa qua, Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR) đã chính thức khởi động công tác thi công đồng loạt việc di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật cho giai đoạn 1 của dự án tuyến metro Tham Lương – Bến Cát. Mục tiêu là hoàn thành thi công đường hầm và các nhà ga vào năm 2025, với kế hoạch hoàn tất toàn bộ dự án vào năm 2030.
Dự án có tổng chiều dài hơn 11 km, trong đó phần đi ngầm chiếm hơn 9 km và phần đi trên cao gần 2 km, bao gồm 10 nhà ga (9 nhà ga ngầm và 1 nhà ga trên cao). Tuyến metro này sẽ đi qua 6 quận: 1, 3, 10, 12, Tân Bình và Tân Phú.
Dự án đã được UBND TP.HCM phê duyệt lần đầu vào ngày 11 tháng 10 năm 2010 và điều chỉnh tại Quyết định số 4880 vào ngày 14 tháng 11 năm 2019. Tổng mức đầu tư của công trình gần 47.900 tỷ đồng, chủ yếu từ nguồn vốn vay ODA của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Ngân hàng Tái thiết Đức (KfW), Ngân hàng Đầu tư châu Âu (EIB) cùng với vốn đối ứng từ ngân sách.
Theo kế hoạch, tuyến metro số 2 dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2026. Tuy nhiên, do gặp khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng, thời gian hoàn thành dự án đã được lùi lại đến năm 2030.
Dự án này sẽ kết nối với tuyến đường sắt đô thị số 1 và trong tương lai sẽ liên kết với các tuyến số 5, 3b, 4 và 6 (nhà ga tuyến metro số 2 tại Bà Quẹo sẽ kết nối với tuyến số 6), tạo ra một hệ thống đường sắt đô thị thuận tiện cho việc vận chuyển hành khách theo trục đông – tây vào trung tâm thành phố. Điều này sẽ góp phần quan trọng trong việc giảm thiểu tình trạng ùn tắc giao thông, tai nạn và cải thiện môi trường đô thị dọc tuyến.
Giai đoạn 2 của tuyến metro số 2: Đoạn Bến Thành – Thủ Thiêm và đoạn Tham Lương – Bến xe Tây Ninh
Tổng chiều dài của hai đoạn tuyến metro khoảng 9,1 km, bao gồm 4,2 km đi ngầm và 4,9 km đi trên cao. Giai đoạn 2 của dự án sẽ có 9 nhà ga, trong đó có 6 ga ngầm và 3 ga trên cao. Depot Tham Lương được đặt tại quận 12.
Dự án xây dựng tuyến metro từ ga Bến Thành (đi qua lòng sông Sài Gòn) đến ga Thủ Thiêm nhằm mục tiêu thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ cho khu đô thị mới Thủ Thiêm và thành phố Thủ Đức.
Tổng mức đầu tư cho giai đoạn này được ước tính khoảng 1,482 tỷ USD, dự kiến sẽ được huy động từ nguồn vốn ODA hoặc thông qua hình thức đối tác công – tư (PPP). Hiện tại, MAUR đang tiến hành hoàn thiện Báo cáo Nghiên cứu tiền khả thi cho toàn bộ tuyến.
Giai đoạn 3 tuyến metro số 2: Bến xe Tây Ninh – Khu Tây Bắc Củ Chi
Đoạn tuyến metro số 2 có chiều dài lớn nhất trong toàn bộ hệ thống, với khoảng 28 km hoàn toàn được xây dựng trên cao. Theo kế hoạch, đoạn tuyến này sẽ bao gồm 22 nhà ga và một depot tại Phước Hiệp, Củ Chi.
Tổng mức đầu tư dự kiến cho dự án khoảng 2,714 tỷ USD, và sẽ được thực hiện theo hình thức đối tác công – tư (PPP) hoặc các nguồn vốn khác nếu Thành phố Hồ Chí Minh được cấp các cơ chế mới để triển khai metro. Hiện tại, dự án đang trong quá trình hoàn thiện báo cáo cuối kỳ cho Báo cáo Nghiên cứu tiền khả thi.
Khi hoàn tất cả ba giai đoạn, tuyến metro số 2 sẽ kéo dài từ Đô thị Tây Bắc (huyện Củ Chi) qua quốc lộ 22, Bến xe Tây Ninh, Trường Chinh, Tham Lương, Cách Mạng Tháng Tám, Phạm Hồng Thái, Lê Lai, Bến Thành đến Thủ Thiêm.
Tuyến đường sắt đô thị này sẽ góp phần phát triển đồng bộ với tuyến đường sắt TP.HCM – Tây Ninh (đang trong quy hoạch), cùng với các tuyến Vành đai 3, Vành đai 4 TP.HCM và cao tốc TP.HCM – Mộc Bài, nhằm xây dựng một hệ thống giao thông vận tải liên hoàn, đa phương thức, đồng thời thúc đẩy phát triển các khu đô thị dọc tuyến và kết nối với các tỉnh lân cận như Tây Ninh và Long An.
Trước đây, MAUR đã đề xuất xây dựng một dự án khoảng gần 2.100 tỷ đồng để kết nối đồng bộ giữa tuyến đường sắt đô thị số 1 và số 2 tại khu vực nhà ga Bến Thành bằng cách đi ngầm dưới đất. Theo nghiên cứu sơ bộ, hành khách sử dụng metro của hai tuyến sẽ chia sẻ 6 lối lên xuống để tiếp cận tầng B1 của nhà ga tuyến 1.
Sau đó, những hành khách có nhu cầu sử dụng tuyến metro số 2 sẽ tiếp tục di chuyển xuống tầng khu vực phòng chờ của tuyến 2 thông qua hệ thống cầu thang (bao gồm thang bộ, thang cuốn và thang máy) được liên thông.
Ngoài ra, hành khách từ tuyến số 2 cũng có thể dễ dàng tiếp cận phòng chờ của tuyến số 1 thông qua hệ thống cầu thang này.
Tổng kết
Tuyến metro số 2 (Bến Thành – Tham Lương) là một trong những dự án quan trọng hàng đầu của TP.HCM, đóng vai trò thiết yếu trong việc phát triển hệ thống giao thông công cộng và kết nối các khu vực đô thị lớn. Khi hoàn tất, tuyến metro này sẽ giúp giảm bớt áp lực giao thông cho khu vực trung tâm thành phố, đồng thời thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.
Với quyết tâm từ phía chính quyền thành phố, các nhà thầu thi công, cùng với sự hợp tác của cộng đồng trong công tác giải phóng mặt bằng, tuyến metro số 2 được kỳ vọng sẽ sớm được triển khai đồng bộ và đưa vào hoạt động, đánh dấu một bước tiến mới trong hệ thống giao thông hiện đại của TP.HCM. Hy vong rằng qua bài viết trên của của dự án Ecopark Long An, sẽ giúp quý độc giả hiểu rõ hơn về tuyến metro số 2 rồi nhé.
